ਸਟੋਇਸਿਜ਼ਮ (Stoicism) ਇੱਕ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਲਗਭਗ 2300 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਕੋਸ਼ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਇਹ ਅਰਥ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ, ਸੰਜਮਵਾਦ, ਵੈਰਾਗ, ਜ਼ੁਹਦੀ, ਫ਼ਕੀਰੀ ਆਦਿ।
ਚਲੋ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਵਾਲੇ ਮਤਲਬ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲਦੇ ਹਾਂ। ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਲੌਗ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਪੜਚੋਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਐਪਿਕਟੇਟਸ, ਸੇਨੇਕਾ, ਅਤੇ ਮਾਰਕਸ ਔਰੇਲੀਅਸ ਵਰਗੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਨਾਲ ਇਹ ਵੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਵਿਚ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਕਬੂਲਣਾ, ਤਰਕ ਅਤੇ ਤਰਕ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਸੰਜਮ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਢੰਗ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਮੱਰਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਢੰਗਾਂ ਸਦਕਾ ਬੁੱਧੀ, ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਂਹ ਪੱਖੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਨੇ ਹੀ ਪੁਰਾਣੇ ਵੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕਹਾਵਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਮੌਤ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਸ ਜ਼ਮੀਰ ਦੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।
ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਦੌਲਤ ਅਤੇ ਰੁਤਬੇ ਵਰਗੇ ਬਾਹਰੀ ਇਨਾਮਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਹਿਜ ਮਾਰਗ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਚਿੱਤ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਣਾ ਹੈ, ਉਸ ਹੋਣੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕਬੂਲ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਵੱਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀਜਨਕ ਜੀਵਨ ਕਿਵੇਂ ਜਿਉਣਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਗੁਣ ਸਾਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਅਰਥ ਪੂਰਨ ਹੋਂਦ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਖਿਆਲ ਹੈ?
ਜੁਗਸੰਧੀ 