ਦੋ ਕੁ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਅਗਨੀ ਵੀਰ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਪੱਥ ਨਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਜਿਸ ਦਾ ਮੋਟਾ-ਮੋਟਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਰਜ਼ੀ ਭਰਤੀ ਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ। ਚਾਰ ਸਾਲ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੌਜ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਪੱਕੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਛੁੱਟੀ ਵੀ।
ਬਸ ਇਸ ਖਬਰ ਆਉਣ ਦੀ ਦੇਰ ਸੀ ਕਿ ਕਈ ਭਾਂਤ ਸੁ ਭਾਂਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤਿਕਰਮ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਅਚਾਨਕ ਕਿੱਥੋਂ ਆ ਗਈ ਇਹਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹਦੇ ਵਿਚ ਕੀ ਠੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਗ਼ਲਤ ਹੈ ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕਰੀਏ।
ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿਚ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਭੜਕਾਹਟ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭੰਨ-ਤੋੜ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਸਾਂ ਵੀ ਸਾੜੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਏ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਇੱਕਾ ਦੁੱਕਾ ਦਫ਼ਤਰ ਵੀ ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ।
ਇਸ ਸਭ ਕਾਸੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਹਨ। ਇਕ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿ ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਉਸ ਨੌਕਰੀ ਬਾਰੇ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਹਾਲੇ ਮਿਲੀ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਨਾ ਮਿਲੀ ਨੌਕਰੀ ਨੂੰ ਪੱਕਿਆਂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਗੁੱਸਾ ਭੜਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਫ਼ਿਰਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਬਲਡੋਜ਼ਰਾਂ ਨਾਲ ਢਾਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਤਿਵਾਦੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਇਹ ਅਗਨੀ ਪੱਥ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਵੀਰ ਵਾਲਾ ਵਿਰੋਧ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹਦੇ ਬਾਰੇ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਮੀਡੀਆ ਬਿਲਕੁਲ ਹੀ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੋਈ ਪਤਾ ਥਹੁ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ।
ਦੂਜਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਇਹ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਉੱਤੇ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਏ ਜਰਨੈਲ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਕੋਈ ਪੱਕੀ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਜ਼ਾਬਤਾ ਭੰਗ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚਲੋ ਗੱਲਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਮਰਜ਼ੀ ਕਰੀ ਜਾਣ ਪਰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਪੈਮਾਨਾ ਇੱਥੇ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਅਫ਼ਸਰ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਵਿਚ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ? ਇਨਸਾਨੀ ਵਿਤਕਰਾ?
ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਫੌਜ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੀ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਵਿੱਦਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਕੇ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਆਮ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਗਨੀ ਵੀਰ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਪੱਥ ਬਾਰੇ ਕੀ ਅਲੋਕਾਰਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹਦੀ ਕੋਈ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਈ।
ਪਰ ਇਕ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨੁਕਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਇਹ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਹੁਕਮਰਾਨ ਪਾਰਟੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਇੱਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨਬੱਧ ਕਾਡਰ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਖਾਕੀ ਨਿੱਕਰਾਂ ਅਤੇ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਾਲ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਕਾਡਰ ਹੁਣ ਤਲਵਾਰਾਂ ਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਤੇ ਇਹ ਅਗਨੀ ਵੀਰ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਪੱਥ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਰਚੇ ਦੇ ਉੱਤੇ ਪੂਰੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਉੱਤੇ ਪੱਕਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰੱਥ ਰਜ਼ਾਕਾਰ ਫ਼ੌਜ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਨਾਲੇ ਉਹ ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਉਹ ਉਥੇ ਪੱਕੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰੰਗਤ ਚਾੜ੍ਹਦੇ ਰਹਿਣ। ਉਹੀ ਗੱਲ ਕਿ ਚੋਪੜੀਆਂ ਤੇ ਨਾਲੇ ਦੋ-ਦੋ!
ਜੁਗਸੰਧੀ 